10/28/2009
10/23/2009
10/20/2009
Soy como el sol
10/15/2009
queremos galego
que levabamos botas con cordóns de palabras
enredadas,
subíndonos polas pernas
botabámonos ao monte
cos pantalóns arremangados
para sentir o contacto das letras na pel,
lonxe do anonimato da cidade,
onde ninguén podía destruírnos a lingua
nin arruinarnos as infancias
descubriamos tribos máis civilizadas
que os mutiladores do século XXI
e xurabamos que a guerra
acabariámola gañando en galego,
por unanimidade,
cos petos inchados de historia
10/05/2009
soñando entre a chuvia
9/29/2009
Monicreques!
9/09/2009
Que facer para fomentar a lectura?
S.O.S. O libro está en perigo. Os maiores esquecéronse de ler. A velocidade á que camiña a urbe, as rúas, o tráfico, o ruído dos televisores e dos seus programas de xente “berradora ” están coméndose as letras dos libros. Os adultos mergulláronse nesa inercia e xa non len. E se eles non len, as súas criaturas tampouco.
Os bebés obsérvano todo cos ollos ben abertos. Ao seu arredor hai sorrisos, o son do televisor e un ordenador que bota fume. Tamén axóuxeres de cores e un berce de madeira. Pero non hai libros, nin contos antes de durmir. Non está Peter Pan, nin Carapuchiña, nin o Gato con Botas.
Os adolescentes teñen cara de ordenador. Eu véxoos pola rúa a cotío con cables saíndolles da caluga e cun móbil incrustado nos dedos e, créanme, estou preocupada.
MAIORES: Léanlle contos as súas criaturas. Fagan do libro o mellor agasallo. Preséntenlle a eses personaxes imprescindibles na vida dunha persoa. Axúdenlles a camiñar pola barriga de Dumbo, condúzanos da man ata as trenzas de Rapunzel e concédanlles a posibilidade de ser máis felices.
CONCELLO: Empapele a cidade. Pinte os postes da luz, os espazos publicitarios e as paredes de carteis que axuden a concienciar á cidadanía: “O LIBRO ESTÁ EN PERIGO. AXÚDANOS A SALVALO.” Concello, por favor, achegue a lectura á xente. Fomente as biblio-praias, invente os biblio-parques para esas avoas e avós que están cos seus netos e teñen a posibilidade de lerlles un conto debaixo dunha árbore.
EDITORIAIS: Organicen lecturas na rúa, contacontos para os máis pequenos, xornadas de literatura na rede para os adolescentes. Concello e Xunta: Colaboren coas editoriais para facer isto posible.
ESCOLAS, BIBLIOTECAS E INSTITUTOS: Ensínenlle ao alumnado a amar a lectura. Convenzan aos estudantes de que o seu papel é imprescindible para salvar a literatura. Póñaos en contacto con escritores e escritoras, móstrenlles as alternativas de internet, fáganlles ver que os fotologs e os blogs poden ser tamén un xeito de lectura alternativo pero lectura á fin e ao cabo, métanlle no corpo o hábito lector.
CIDADE: Tranquilícese. Reinvéntese a si mesma. Respire de vagar, sen enfadarse pola loucura das obras nin polo ritmo dos coches. Deixe un oco para que a literatura poida saír de todos eses sitios nos que se agacha: no cemento das paredes, no casco dos obreiros, nos portais dos edificios. Por favor, déixenos espazo para lela, e para lernos.
9/03/2009
8/10/2009
ESCENARIO VITAL
8/07/2009
retorcendo palabras
8/06/2009
Libros e relixión
Poucos anos despois a frase deixou de funcionar. E non porque eu renegara da literatura, senón porque empezaron a saírme grans, e así non se podía vivir. Demasiado nova para maquillaxe, e demasiado grandiña xa para que non me dese vergoña ter a cara infestada de acne. Supoño que todo o mundo quérese tirando a pouco parecendo máis un cráter ca unha adolescente. Por iso non podía amar os libros como a mi mesma, porque suporía non amalos en absoluto. Daquela xa renunciara ás mañás de domingo na misa, pero algo quedara no subconsciente. E claro, mudei de frase: amarás os libros sobre todas as cousas. Aí empezou todo. Os vitrasas aínda eran vermellos, e eu facía os traxectos aducida polas letras da obra que tivese entre mans. Lía decenas de novelas en varias viaxes no 11, que me levaba de Cabral á Porta do Sol. Logo agardaba na parada de tránsito a que chegara o 8 para conducirme ata Beade. Dese xeito, en 5 días laborables que tiña a semana voaban páxinas e páxinas á velocidade do autobús, ou incluso máis rápido.
Con 21 anos saquei o carné de conducir e os meus pais mercáronme un coche de segunda man. Despedinme dos paseos en libro-buses, e mudei as lecturas “móbiles” polas “estáticas”. E así ata os vintetantos, que volvín mudar de frase por un certo agnosticismo que me invadiu nalgún momento da miña vida: Amarei a literatura, porque é parte de min.
7/30/2009
Dádeme libros!
7/29/2009
As bolas de pelo e eu
Onte a mañá, nun deses ataques desesperados que me dan de: malditogatononqueroquequedeninunsópelodelnochandestacasa!, empecei a varrer e varrer unha vez, dúas tres, catro!!! e despois fregar unha, dúas e ata tres veces! (si, iso é o que ten ter tempo libre, e non esquezades que foi un "ataque"). Pois ben, a miña casa (mellor dito, a casa na que vivo), vai dar a un campo onde hai de todo: sandías, laranxo, ghichos de verdura... e eu teño unha curiosa fixación. Gústame quitar os pelos do gato da vasoira, facer bolas e botalos a voar. E quedo así, mirando como avanzan movidos pola brisa cara un destino incerto. Pero onte non podía facer iso. E non podía porque estaba no medio do ataque que expliquei. E, sen pensar, fun á fiestra do estudio e batin a vasoira con forza desexando que non quedara nin un só pelo. E logo, feliz de ter descargado a miña rabia contra o marco da ventá que ningunha culpa ten, marchei a enlearme con outras tarefas. Máis tarde, botei a cabeza pola fiestra do meu cuarto e... horror! alí estaba unha bola de pelo xigante (e non só de gato, se non tamén pelo meu, restos de pó e quen sabe que outros tipos de lixo) parada no balcón do veciño de abaixo, dentro da tina da roupa que tiña preparada para tender e tamén enriba da súa lucida pranta de marihuana. E claro, aceleróuseme o corazón. Quenmemandouaminsacudiravasoirapolafiestrasenpensar????? Escoitei entón o ruído dunha porta e supuxen que o veciño marchara. Pedinlle ao infinito que o noso pelo voara e marchara dalí, pero parecía estar ben a gustiño enriba da roupa e da pranta. E se collo unha cana do campo, sácoa pola fiestra e intento cazar a bola xigante? Boh, Ledi, ti tamén. Anda que como alguén te vexa... E nada, así toda a mañá sacando a cabeza, a ver se a bola seguía alí ou marchara. Ata que, horas despois, a música de Bob M. chega desde o piso de abaixo. Corrín a sacar a cabeza unha vez máis. A tina e a pranta seguían alí, pero o lixo esfumárase. E, non podía ser doutro xeito, o veciño saíu ao balcón. Ola! -díxenlle-. El volveu a cabeza cara arriba e puxo cara de: a esta que carallo lle deu? Mira, é que antes... sen querer.... mandei unha bola de po para abaixo e foi caer ao medio da túa roupa.... supoño que xa caíches na conta...perdoa, tío (si, escapóuseme un "tío") pero é que nin me decatei de que estaba o balcón aí abaixo (e mentres pensaba: dios, foi un ataque, de verdade que foi polo ataque de ira) perdoa... E el, cun breve sorriso apuntou: gracias. no te preocupes. E eu, vermella, volvinme meter para dentro, esta vez para no volver saír. Hoxe non me puiden resistir e asomei a cabeza por iso de comprobar que todo estaba no seu sitio. E resulta que non, que non todo está no seu sitio. A roupa voa na trandeira ao ritmo do vento, pero a pranta.... evaporouse. El segue aí, coa súa música de todos os días andando de adiante para atrás. En media hora exacta marchará, farase o silencio e eu poderei empezar a estudar.
7/22/2009
7/16/2009
Once máis 15
7/14/2009
XA SEI QUE EXISTEN
"Empecé por pura diversión", apunta. "Era algo que me fascinaba". Pernille se ha convertido en la personificación del tópico de la prostituta feliz. Cuando no trabaja, nada delata su ocupación: maquillaje discreto, pelo recogido, y los tatuajes que cubren su cuerpo convenientemente ocultos por un elegante conjunto blanco. Madre de un niño de cuatro años, vive con un novio que la apoya "sin reservas".
"Me satisface enormemente alegrar a otras personas", explica. "Sexualmente es muy enriquecedor. Además, está bien pagado. Gano unas 25.000 coronas netas al mes (3.500 euros)". Sin embargo, su rentable carrera corre peligro. Escandinavia es hoy territorio proscrito para la prostitución. Contratar servicios sexuales es delito en Suecia y Noruega.
Tradicionalmente más liberal que sus vecinos, Dinamarca es el último reducto del sexo de pago ajeno al Código Penal. Sólo se persigue, como en el resto de Europa, a los proxenetas, conocidos popularmente como alfonsos.
Acabar con el tráfico de mujeres
Según informes oficiales suecos y noruegos, la prohibición ha cumplido su fin: acabar con el tráfico de mujeres. Aunque los expertos discrepantes digan que lo único que se ha logrado es marginar a las prostitutas más desprotegidas, el ejemplo ha animado a los adalides daneses de la ilegalización -grupos feministas y de izquierda- a redoblar sus esfuerzos.
Ante ellos se ha alzado Lilje (pronúnciese Lilie) como incansable portavoz de quienes dicen dedicarse al oficio por gusto. Lo hace a cara descubierta, ya que no oculta su rostro ni en los anuncios, ni en sus constantes apariciones en los medios. Lo único que exige es que no se publique su apellido real.
"Estoy harta de las feministas de siempre, que tanto nos quieren ayudar pero que lo único que hacen es empeorar las cosas", se queja. "Si les preocupamos tanto, deberían dedicar su tiempo y recursos a mejorar nuestra situación. ¿Es acaso justo que paguemos impuestos, pero que no podamos ni sindicarnos ni cobrar el paro? Deberíamos tener los mismos derechos que cualquier otro trabajador".
En Copenhague, la prostitución callejera estaba prácticamente erradicada. Sólo algunas heroinómanas desesperadas seguían buscando clientes a la intemperie. El resto recibía en clínicas de masaje, gestionadas en algunos casos por cooperativas de prostitutas.
Desde la ampliación de la UE al Este, sin embargo, la situación ha empeorado. Rumanas, búlgaras, checas e incluso nigerianas toman cada noche posiciones en torno a la ciudad de la carne, así llamada porque allí se concentraba la industria cárnica de la capital danesa.
Lilje admite que muchas de estas extranjeras son rehenes de las mafias. "Es inaceptable, pero la solución del problema no pasa por la prohibición de la parte sana del negocio. La opinión generalizada es que una prostituta es o drogadicta, o delincuente, o víctima. Quiero decirle a la gente que no siempre es así, y que somos muchas las que nos dedicamos a esto porque nos parece un trabajo agradable".
6/21/2009
os domingos cheiran
6/02/2009
humanidade
5/18/2009
5/15/2009
viaxes
5/13/2009
Poesía
5/11/2009
Pensadora
5/06/2009
as miñas historias
5/04/2009
estanque
4/20/2009
MANIFESTO
2.- A situación do galego está moi lonxe de ser así. Non desfrutamos de dereitos lingüísticos plenos para desenvolver a nosa vida diaria con normalidade na nosa lingua na nosa terra. Son os falantes do galego os que resultan discriminados. É o galego o que corre perigo como idioma e os galego falantes os que non son debidamente respectados. Vivimos unha grande inxustiza que é a negación da igualdade e da verdadeira convivencia.
3.- Por iso, resulta realmente preocupante que, desde Madrid, con apoio de importantes medios de comunicación, haxa quen pretenda convencer á opinión pública de que o castelán corre perigo de desaparición e que os seus falantes son discriminados no noso país. Esta inversión da realidade ten como obxectivo que os falantes do galego non teñan dereitos lingüísticos e que os únicos deberes para as Administracións públicas se vinculen ao castelán.
4.- O verdadeiro problema non está na cooficialidade de idiomas como o galego, senón na actitude de quen nega a existencia de pobos e linguas diferentes no Estado español. Esta actitude si é a negación da convivencia e da igualdade. O proceso de normalización de usos do galego foi lento e, até hoxe, insuficiente para garantir o dereito a vivir nesta lingua. O que compre é respectar a legalidade vixente (Estatuto e Lei de Normalización Lingüística) e avanzar con cambios legais na dirección da igualdade e da convivencia. Xustamente a dirección contraria á proposta polos que pretenden a imposición do castelán como único idioma con dereitos e deberes para os cidadáns en todo o territorio do Estado.
5.-. Correspóndelle ao pobo galego, a través das súas institucións representantivas, definir a política lingüística acorde co criterio de cooficialidade e de lingua propia que mesmo o actual Estatuto recoñece para o noso idioma. Esperamos o compromiso das institucións de autogoberno na defensa da igualdade plena de dereitos para o galego e na aplicación de medidas a favor da normalización dos seus usos. Neste labor contarán sempre co noso apoio.
6.- Alertamos á sociedade galega para non se deixar confundir e instámola a cavilar sobre a verdadeira situación do galego no propio país.Defendemos un dereito humano elemental que nos define, ademais, como pobo diferenciado. Debemos ser firmes rexeitando todo posicionamento que persiga recortar dereitos ou retroceder no cativo camiño andado tanto nas administracións públicas, como na vida social.
3/24/2009
para ainara
quilos de versos que poidas meter na mochila
para que te lembres de min en cada viaxe
e vaias repartíndoos cada vez que necesites arrincar un sorriso
porque se lanzas ao aire
unha presada dos fogos de artificio que levas no ventre
o mundo explotará en cores
e serás o punto exacto no que o verán pouse o seu arrecendo
un paso teu
pode ser a razón de que hoxe espertemos con ganas de comer o sol...
3/04/2009
A nosa Galicia
La autonomía gallega fue gobernada y conformada por AP, luego PP, con un breve lapso de tres años hasta que hace cuatro se rompió esa secuencia que parecía el orden natural de las cosas. La hegemonía de la derecha se basaba en una organización muy eficaz, toda reunida en un partido muy extenso y numeroso, y en un sistema de poder que construyó Fraga cuando llegó a Galicia: practicó el clientelismo como sistema de comprar voluntades, utilizó los medios de comunicación públicos y financió los privados con sumas de dinero público que no tienen parangón en Europa. Y consiguió así su domesticación. Pero esos instrumentos no serían eficaces si no tuviesen un inteligente contenido ideológico y político que Fraga y Cuíña tejieron y con el que vistieron al PP transformándolo en un PPdG. El PPdG fue casi un partido nacional gallego, con dirección política propia y que interpretó la cultura gallega y el galleguismo como una forma de populismo. Y que consiguió una gran identificación de sectores amplios con esa idea de país. Naturalmente la otra cara de la propaganda autoritaria es la censura y la infamia sobre los rivales o disidentes.
Pero, tras la convulsión social que desencadenó el Prestige y luego la guerra de Irak, un sector social desesperanzado ante el dominio histórico de la derecha acudió a votar y decidió el cambio posible, la alianza de los socialistas y los nacionalistas gallegos. Y éstos llegaron al gobierno siendo dos fuerzas escuálidas, debilitadas por años de oposición desalentadora. Fueron aupados a la Xunta por ese sector social movilizado para que hiciesen otras políticas y para que gobernasen de otra manera, y creo que ahí está la clave de estas horas: esa parte del electorado que se había implicado emocional y políticamente llegó a las urnas no desencantada, sino enfadada. Un enfado mucho más duro del que imaginaban Touriño y Quintana. Sin duda esta Xunta tuvo buena gestión en determinadas áreas, incluso buenos resultados económicos y una mejora de la cobertura social, pero no supieron hacerlo visible.
En cambio, lo que sí se vieron fueron sus debilidades. Como si la vieja política, el fraguismo, fuese un gas que flotase en despachos y autos oficiales, impregnase las moquetas y se fuese apoderando de ellos. En estos años hemos visto altanería, irregularidades, falta de liderazgo, roces internos entre los socios demasiado desagradables y, sobre todo, demasiado continuismo y poco cambio. Y las bases allá lejos. La pérdida de votos es insignificante comparado con lo importante, la destrucción de la ilusión y la esperanza de la ciudadanía que los puso en la Xunta para echar a andar otra Galicia.
Así se llegó a unas elecciones enmarcadas en una crisis económica pero, sobre todo, condicionadas por un fenómeno nuevo en Galicia, el papel jugado por la prensa. Se puede decir que una cabecera gallega y otra madrileña condujeron la campaña electoral hasta este resultado. Unos intentaron demostrar que un periódico puede quitar o poner Xuntas y otros que Galicia le pertenece de un modo natural a la derecha española. Las insidias, las mentiras, el insulto, la destrucción de la fama personal, han sido las armas que conquistaron una Xunta que otros no supieron defender.
Este PP, vaciado de contenido político gallego, sometido a las estrategias de la calle Génova madrileña, que ha usado nuestra lengua para dividirnos, obtuvo una victoria inmerecida. Pero el PSdG y el BNG tuvieron una derrota ganada año tras año. Aunque una derrota así la paga el conjunto de la sociedad, condenada a no tener oportunidades de alternancia. Después de estos años en que desoyeron cualquier advertencia esperar que reflexionen con humildad y profundidad parece poco probable. Acostumbrados a vivir encerrados sobre sí mismos, sin abrirse a la sociedad, a diferencia del PP, no madurarán sin una catarsis.
Lo que queda es un país partido al medio con una mitad impregnada de amargura. No es bueno para un buen futuro.
3/02/2009
Cando eramos nenas
2/13/2009
Aqueles tempos
2/11/2009
Imaxinar
1/29/2009
A finísima liña
El colectivo feminista Alecrín denunciará a Vicepresidencia por ''apología subliminal de la prostitución''
La presidenta de Alecrín, Ana Míguez, ha anunciado que el colectivo feminista presentará una denuncia contra Vicepresidencia. El motivo: Alecrín considera que el Gobierno ha hecho "apología subliminal de la prostitución" al invitar a un acto celebrado en Vigo a la ex prostituta de lujo y sexóloga Váleri Tasso.Míguez criticó que los responsables de la Dirección Xeral de Juventude decidieran invitar a las jornadas 'Sexuando' a la autora de 'Diario de una ninfómana' como experta en sexología. Según el colectivo que preside Ana Míguez, podría incitar a la juventud a la práctica de la prostitución de lujo.''Conocida militante'' a favor de la prostituciónPara Míguez, la elección de Tasso en las jornadas fue "perfectamente premeditada" por parte de los organizadores del acto. La sexóloga es una "conocida militante" a favor de la prostitución, práctica que rechazan de pleno las feministas de este colectivo.En opinión de Alecrín, la prostitución es "una forma más de violencia extrema contra las mujeres", y la presencia en Vigo de Tasso demuestra la toma de partido de los organizadores a favor de la normalización de la prostitución.Desde Vicepresidencia ya han respondido. El portavoz nacional del BNG, Anxo Quintana, se ha limitado a expresar su confianza en que la denuncia del colectivo fenimista quede sólo "en una mala interpretación".Quintana: ''No siempre se tiene razón''Quintana, que reconoció el mérito de Míguez luchando a favor de la libertad y de los derechos de la mujer, recordó a la presidenta de Alecrín que en esa batalla "no está sola" y que existen más personas que "intentamos hacer algo a favor de los mismos objetivos" que ese colectivo feminista persigue."Su labor es tremendamente meritoria, pero como nos pasa a todos no siempre se tiene la razón", dijo el vicepresidente, quien agregó que la libertad que siempre ha defendido Míguez también incluye la libertad de expresión y que, por tanto, debería respetar la libre expresión de ideas de un foro de debate.
1/28/2009
Unha de medo
1/26/2009
Tara
"La noche de tu muerte
Dios acribillaba a gargajos el cristal de mi ventana. La lluvia
dolía igual que duele el frío en un cuento navideño
con barrios de cartón. El viento
golpeaba las paredes, se colaba por las rendijas de la casa,helaba los armarios,
componía con sus silbidos una nana que velase por todas nosotras.
Escondida bajo la cama, me tapaba los oídos, negando la
presencia del viento ante la puerta de mi cuarto.
Deberás superar doce pruebas para invadir mis dominios.No lo pondré tan fácil.
Me creía etimóloga de las condiciones atmosféricas, experta
en acepciones.Al lado de los miedos de mis quince años, cantaban las
pelusas en un sueño de Sófocles:abre y verás cómo el frío te espera con su rostro de miedo, para
decirte todo lo que no quieres saber. Abre y verás; porque
el frío aguarda con su rostro de miedo para leer la biografía
de tus manos.Diluviaba más allá de la puerta cerrada de mi cuarto. El
agua invadía las sábanas, traspasaba el somier, las pelusas
desfilaban -pobres, densísimas- hacia la puerta.
Me tumbé, empapada, sobre el colchón."
Déixovos un poema deste libro Tara, que me ten fascinada.
1/21/2009
aproveito eses momentos
para correr entre bicicletas
a melena médrame ata os talóns,
vou lanzando bolas de luz
e son máis libre que nunca
mudo de poema
porque nos meus ollos tamén hai sitio para ti
se non tes présa e podes agardar un segundo
tocareiche co meu dedo índice
para que che saian das xemas raíces fermosísimas
entre chicles de froitas
decembro será unha cama de lúas redondas
con textura de ciencia ficción
alí quererás meter a nosa historia en tarros de cristal,
que ben sei que o teu desexo
consiste en conquistar este planeta de viaxes
agora que sabes o que é
o mundo máis alá dos castelos de area
1/20/2009
seguindo coa colleita de novos poemas
cando camiñamos descalzas tratando de sobrevivir
o barrio xa non ten sentido
e eu soporto o seu peso na memoria,
onde as bombas explotan contra o teu sorriso
convertindo o meu cerebro no fogar da guerra máis triste
-estás guapísima cando non choras –repítesme con voz de pantasma-,
pero no caleidoscopio das aparicións
ti tampouco pareces feliz
-prometo ser altísima e rezar antes de durmir
se mañá resucitas e aplastas todas as metáforas
que corren por diante da túa casa –berro eu-
pero levas no sangue a educación máis discreta
e non te está permitido desafiar
a lóxica dos verbos imperativos
-¿que facemos enton para ser felices?
para que unha presada de bolboretas saia voando
1/16/2009
Seguimos con poemas novos
a conciencia da miña nai,
a voz da miña avoa
(hoxe soñei que estaba viva
pero aparecía con cara de morta),
as palabras desgarradas das que me escoitan
a moitas outras non as coñezo de nada,
pero sei que teñen 14 cordas vocais
todas elas recítanme versos de lobishomes
e de mundo
tantas voces levo ao lombo,
(mulleres de palabra viva
mulleres de carne)
que ás veces nácenme antenas no corazón
escóitoas en estéreo
teñen o costume de falarme á vez,
unhas sobre outras
son surtidores de verdades
1/14/2009
soños grises
co pelo mollado de traballar na casa
dedícame sorrisos auténticos,
deses que che quedan na cabeza para sempre
e eu non sei como saír dese fotograma
quedo bloqueada na expresión do seu rostro
e desde aí só son quen de ir cara atrás,
cando as dúas estábamos vivas
e nos saían de casualidade palabras inventadas
coas que editabamos diccionarios cifrados
non é que non queira tela preto,
pero esta sensación de levar a súa ausencia
tan pegada na roupa e nas bágoas,
faime pensar demasiado,
e estancarme en néboa e poesía gris
todo se volve contradictorio,
porque ela ten a amplitude
dun arco da vella
baixo o que eu camiño cos ollos abertos
agardando un milagre